حلال، ماده ای است که در آن املاح حل شده و محلول را تشکیل می دهند. به طور کلی، انواع حلال ها، به صورت مایع هستند، اما می توانند یک جامد یا گاز نیز باشند. آب یک حلال برای مولکول های قطبی است و رایج ترین حلال محسوب می شود، زیرا ظرفیت حل تقریباً تمامی املاح را دارد.
حلالها کاربردهای مختلفی در صنایع شیمیایی، دارویی، نفت و گاز برای سنتزهای شیمیایی و در فرآیندهای تصفیه دارند.انواع مختلفی از حلال ها وجود دارد به طور مثال یکی از حلال های پر کاربرد در صنعت حلال 402 می باشد که در ادامه درباره ی آن بیشتر صحبت خواهیم کرد.
بیشتر بخوانید : جایگزینی متانول به جای ضد یخ و بررسی قیمت متانول
حلال ها
حلال چیست و چه کاربردی دارد؟
اصطلاح انواع حلال ها، به دسته‌ای از ترکیبات شیمیایی اشاره دارد که با عملکرد خود در حل کردن، تعلیق یا استخراج مواد دیگر شناخته می شوند که معمولاً بدون تغییر شیمیایی مواد دیگر می باشد. از رنگ، محصولات مراقبت شخصی و داروها گرفته تا آفت‌کش ها، پاک‌کننده ها و جوهرها کاربردی هستند. بدون انواع حلال ها، بسیاری از محصولاتی که ما به آنها متکی هستیم، عملکرد خوبی ندارند.
موارد استفاده از حلال ها، در رنگ و پوشش، جوهرها، محصولات مراقبت شخصی مانند لوازم آرایشی، پاک کننده ناخن، محصولات پاک کننده، کاربردهای بهداشتی مانند محصولات دارویی باشد.
حلال 402
همانطور که گفتیم یکی از حلال های پر کاربرد در صنایع ، خصوصا صنعت رنگ حلال 402 می باشد این حلال از خانواده وایت اسپریت ها می باشند که جز ترکیبات هیدروکربن به شمار می روند.برای اطلاع درباره ی خرید حلال 402 روی لینک رنگی کلیک نمایید.
دسته بندی حلال
در بررسی دسته بندی حلال، بر اساس قطبیت، دو نوع حلال وجود دارد که یکی قطبی و دیگری غیر قطبی است. قطبیت، توانایی انواع حلال ها را برای حل کردن هر املاحی بیان می کند. می توان گفت که آب یک حلال جهانی است که به دلیل قطبیت بالای مولکول آن، در همه جا مورد استفاده قرار می گیرد.
این مکانیسم آب که به وسیله آن املاح را حل می کند، در مورد همه حلال های قطبی یکسان مانند متانول اعمال می شود. در اینجا، آرایش یون ها به یک مولکول، بارهای مثبت و منفی متمایز می دهد که توانایی واکنش با مولکول های املاح قطبی را به صورت الکترواستاتیکی دارند.
املاح غیر قطبی مانند چربی ها، روغن ها و گریس ها در آب حل نمی شوند. وقتی آنها را مخلوط می کنیم یک امولسیون تشکیل می شود. حلال های غیر قطبی، مانند تتراکلرید کربن و بنزن، از مکانیسم مشابهی برای حل املاح استفاده می کنند که یک جاذبه الکترواستاتیکی است.
در انواع حلال ها از نوع غیر قطبی، الکترون ها تمایل دارند در یک طرف مولکول گروه شوند و همان نوع مولکول های بزرگ املاح غیر قطبی را جذب کنند. با این مکانیسم، تمام املاح غیر قطبی، در حلال های غیر قطبی حل می شوند.
دسته بندی حلال
طبقه بندی شیمیایی حلال
ساختار شیمیایی یک حلال، طبقه بندی شیمیایی آن را تعیین می کند. حلال های هیدروکربنی، بر اساس نوع اسکلت کربن مولکول هایشان به سه زیر گروه طبقه بندی می شوند که خانواده حلال های آلیفاتیک، معطر و پارافینی را به ما می دهند. تینر رنگ، نمونه رایج انواع حلال ها از نوع هیدروکربنی است.
حلال های اکسیژن دار از طریق واکنش های شیمیایی از الفین ها که مشتق شده از نفت یا گاز طبیعی هستند، تولید می شوند که زیر گروه های الکل ها، کتون ها، استرها، اترها، گلیکول اترها و استرهای گلیکول اتر را می دهند.
حلال های هالوژنه، حلال هایی هستند که حاوی هالوژنی مانند کلر، برم یا ید بوده و بسیاری آنها را مانند پرکلرواتیلن می شناسند که یک حلال بسیار موثر است که در تمیز کردن خشک استفاده می شود.
طبقه بندی شیمیایی حلال
معروف ترین حلال چیست؟
شاید بتوان گفت، معروف ترین و رایج ترین انواع حلال ها در زندگی روزمره آب باشد. بسیاری از حلال های دیگر ترکیبات آلی مانند بنزن یا تتراکلرواتیلن هستند. از انواع حلال هایی که امروزه بسیار کاربرد داشته و استفاده می شود می توان به اتانول آب، سیکلوهگزان استون، هپتان بنزن، متانول سقز، TCE تتراکلراتیلن هگزان، کلروفرم پنتان، تولوئن اشاره نمود.
انواع حلال ها در زندگی روزمره و کاربرد آنها
آب
آب به عنوان حلال جهانی شناخته می شود، زیرا تمایل به حل شدن بیشتر املاح از هر ماده شیمیایی دیگر دارد.
استون
استون که به نام پروپانون نیز مطرح است، یک ترکیب آلی است که بی رنگ با بوی تند بوده و معمولاً در پاک کننده های رنگ ناخن یافت می شود. دلیل استفاده از استون در ساخت پاک کننده رنگ ناخن این است که یک حلال عالی است که می تواند رنگ ناخن را حل کند و حتی آن را از بین ببرد.
اسید استیک
این حلال، بوی تند متمایز و طعم ترش دارد. اسید استیک کاربردهای مختلفی را به خود اختصاص می دهد که از آن جمله، به عنوان ماده اولیه و حلال برای تولید سایر مواد شیمیایی استفاده می شود.
اتانول
این یک حلال همه کاره است که می تواند به تنهایی و با بسیاری از ترکیبات آلی از جمله اسید استیک، استون، بنزن، تتراکلرید کربن، کلروفرم، دی اتیل اتر، اتیلن گلیکول، گلیسرول، نیترومتان، پیریدین و تولوئن استفاده شود.
کلروفرم
کلروفرم یک ماده شیمیایی صنعتی مهم است که در سراسر جهان، به عنوان حلال برای چربی ها، روغن ها، لاستیک، آلکالوئیدها، موم ها و رزین ها استفاده شده و ب عنوان پاک کننده در نظر گرفته می شوند.
انواع حلال ها
عوارض و خطرات
انواع حلال ها می توانند عوارض و خطراتی را به همراه داشته باشند که از آن جمله می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
بخارات تنفسی
رنگ ها و سایر محصولات هنگام استفاده یا خشک شدن، بخاراتی از خود خارج می کنند که می تواند عوارضی را ایجاد نماید.
تماس با پوست
برخی از حلال ها می توانند از طریق پوست جذب شوند. تماس مکرر یا طولانی مدت پوست با حلال های مایع، ممکن است باعث سوختگی یا درماتیت شود.
تماس چشمی
تماس با حلال مایع و بخار حلال، باعث تحریک و التهاب می شود.
بلع
این احتمال وجود دارد که انواع حلال ها را از طریق غذا، نوشیدنی و سیگار آلوده، وارد بدن خود کنید.
اثرات منفی حلال ها
حلال ها به روش های مختلفی بر روی سلامتی تاثیر می گذارند. غلظت بالای برخی از انواع حلال ها در هوا می تواند باعث بیهوشی و مرگ شود. قرار گرفتن در معرض سطوح کمتر آن ها نیز، منجر به اثرات کوتاه مدتی از جمله تحریک چشم ها، ریه ها و پوست، سردرد، حالت تهوع، سرگیجه یا سبکی سر خواهد شد.
همچنین قرار گرفتن مکرر در معرض حلال های خاص، می تواند اثرات طولانی مدتی بر سلامت داشته باشد. این ها ممکن است شامل درماتیت و بیماری های کبدی، کلیوی یا عصبی باشد. اگر مطمئن نیستید که محصول شما حاوی چه حلالی است، باید برچسب محصول را بررسی کنید یا از تامین کننده خود برگه اطلاعات ایمنی بخواهید.
